Η Βιβλιοθήκη εγκαινιάστηκε στις 23 Νοέμβρη του 1980. Για να επιτευχθεί αυτό απαιτήθηκε η υλική συνεισφορά πολλών συμπατριωτών (το υποδηλώνει ο μεγάλος αριθμός ευεργετών) αλλά και η έντονη κινητικότητα των διοικήσεων εκείνης της περιόδου (1975 – 1980). Όμως για να λειτουργήσει η Βιβλιοθήκη χρειαζόταν και επίπλωση. Κι αυτήν ανέλαβε εξ ολοκλήρου σχεδόν ο Γαβριήλ Τσακίρης. Κι επρόκειτο για σημαντική προσφορά, αφού και σήμερα τα έπιπλα αυτά (βιβλιοθήκες, γραφεία, ροτόντες, καθίσματα) προκαλούν το θαυμασμό των επισκεπτών.
Τα εγκαίνια των χώρων της Βιβλιοθήκης, του Αναγνωστηρίου και του Εντευκτηρίου γίνονται με μεγάλη επισημότητα. Από τότε, και σωστά, δόθηκε ο τίτλος στο κτίριο “Πνευματικό Κέντρο Ενώσεως Σπάρτης Μ. Ασίας”, αντικαθιστώντας το όχι και τόσο αρμόζον “Οίκος Σπάρτης”.
Την κορδέλα κόβει το ζεύγος Γαβριήλ και Χαρίκλειας Τσακίρη, ενώ αποκαλύπτεται και η τιμητική πλάκα γι’ αυτούς, καθώς και η μαρμάρινη δωρική κολώνα με τη λουτροφόρο – σήμα κατατεθέν της Ένωσης – στην είσοδο. Αγοράζονται πλέον κατά εκατοντάδες τα βιβλία από το ζεύγος Τσακίρη, αλλά και άλλους δωρητές και φτάνουν στα τέλη του 1980 περίπου τις 5.000 τόμους, απ’ όλους τους χώρους των επιστημών και των τεχνών, με ειδικό τμήμα για παιδιά και τα δικά τους βιβλία.
Η υποδοχή των χώρων αυτών στη δεκαετία 1980 – 1990, όσο ακόμη το βιβλίο και η ανάγνωση είχαν τον πρώτο λόγο στα ενδιαφέροντα του κοινού, υπήρξε πρωτοφανής από τους νέους και τους μαθητές ιδιαιτέρως. Υπολογίζονται σε 30 – 40, κατά μέσο όρο, οι επισκέπτες – αναγνώστες. Το Αναγνωστήριο ήταν ανοιχτό πρωί – απόγευμα. Πολλές φορές μέσα στην επιβλητικότητα του χώρου είχαν οργανωθεί ποιητικές βραδιές καθώς και το “Ελεύθερο Πανεπιστήμιο” με πολλούς ομιλητές από διάφορες ειδικότητες. Προγραμματίζονται και υλοποιούνται, με ρυθμό σχεδόν καταιγιστικό, πολιτιστικές, μορφωτικές, εκπαιδευτικές, ψυχαγωγικές, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
Ξεχωριστή απήχηση, όμως, είχαν – και γι’ αυτό αξίζει ν’ αναφερθούν ιδιαιτέρως – οι εκδηλώσεις – θεσμοί, που εγκαθίδρυσε η Ένωση και έτυχαν ευρύτατης αποδοχής: Ημερίδες “για την ιστορία και τον πολιτισμό των πατρίδων της Ανατολής”, “Συμπόσια”, “Ελεύθερο Πανεπιστήμιο”, “Μουσική Άνοιξη”, “Διαγωνισμοί Νέων Μουσικών”, “Οργάνωση Χορωδίας και Τμημάτων Διδασκαλίας Παραδοσιακών Χορών”, “Διδασκαλία Παραδοσιακού Μικρασιάτικου Κεντήματος”, “Βραβεύσεις νέων Σπαρταλήδων και μη για την επιτυχία τους στα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. της χώρας”, “Πανιωνικές Εκθέσεις Ζωγραφικής”, “Διεθνή Τουρνουά Σκακιού”, κ.α..
Σε μια στατιστική για την πρώτη δεκαετία της λειτουργίας του Πνευματικού Κέντρου (1980 – 1990) προέκυπτε ότι, ως ομιλητές, εκθέτες, εκτελεστές, κλπ., στις εκδηλώσεις της Ενώσεως είχαν εμφανιστεί:
- 7 ακαδημαϊκοί και καθηγητές πανεπιστημίων
- 3 σκηνοθέτες
- 17 ηθοποιοί
- 45 καλλιτέχνες (ζωγράφοι, γλύπτες, κεραμίστες, φωτογράφοι, κλπ.)
- 60 μουσικοί, τραγουδιστές
- 80 χορωδοί
- 15 εκπαιδευτικοί
- 8 ποιητές
- 4 δημοσιογράφοι
- 6 γιατροί
- 15 διαφόρων άλλων ειδικοτήτων
Οι θεατές των εκδηλώσεων υπερέβαιναν τους 15.000, ενώ οι επισκέπτες αναγνώστες της βιβλιοθήκης τους 20.000 !!!
Με ακόμη πιο γρήγορο ρυθμό συνεχίστηκε η πορεία του Πνευματικού Κέντρου και τα χρόνια που ακολούθησαν (1991 – 2005), με μόνη την παρατήρηση ότι προοδευτικά – για λόγους που όλοι γνωρίζουν και καταλαβαίνουν – μειωνόταν ο αριθμός των αναγνωστών της Βιβλιοθήκης, η οποία ωστόσο συνεχώς εμπλουτιζόταν, ώστε να αριθμεί σήμερα περίπου 7.500 τόμους βιβλίων, περιοδικών, κλπ..
